Bộ Nội vụ đã ban hành "cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã". Đây là tài liệu quan trọng phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ, công chức cấp xã.

Trong cẩm nang, Bộ Nội vụ đã trả lời một số các nội dung liên quan khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Chế độ chính sách với người hoạt động không chuyên trách cấp xã giải quyết ra sao?

Trong đó có câu hỏi khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, việc sắp xếp, bố trí và giải quyết chế độ chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách cấp xã thực hiện như thế nào?

Trả lời câu hỏi này, trong cẩm nang, Bộ Nội vụ nêu rõ tại kết luận 163 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, yêu cầu "nghiên cứu lộ trình kéo dài việc sử dụng người không chuyên trách phù hợp với thời điểm sắp xếp lại thôn, tổ dân phố (trước ngày 31-5-2026).

Căn cứ kết luận 163, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ đã ban hành văn bản 12 hướng dẫn một số nội dung đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Các địa phương căn cứ tình hình thực tiễn và yêu cầu thực hiện nhiệm vụ của hệ thống chính trị ở cấp xã mới để sắp xếp tạm thời kéo dài việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đến trước ngày 31-5-2026.

Trường hợp cần thiết, UBND cấp xã có thể sắp xếp, bố trí vào chức danh người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố.

Trong trường hợp cấp ủy, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính cấp xã mới không có nhu cầu tiếp tục sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã sẽ giải quyết chế độ, chính sách theo quy định tại nghị định 154/2025 quy định về tinh giản biên chế.

Trường hợp người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã có nguyện vọng nghỉ ngay kể từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được hưởng chế độ, chính sách theo quy định tại nghị định 154.

Trường hợp cấp ủy, chính quyền địa phương cấp xã có nhu cầu sử dụng và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã cũ có nguyện vọng tiếp tục được làm việc thì cấp ủy, chính quyền địa phương xem xét, bố trí tạm thời vào vị trí hỗ trợ công việc cho hoạt động của hệ thống chính trị của đơn vị hành chính cấp xã mới (cơ quan Đảng, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, chính quyền địa phương) hoặc tham gia các chức danh người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố đến trước ngày 31-5-2026.

Đồng thời tiếp tục được hưởng phụ cấp, các chế độ, chính sách đã được HĐND cấp tỉnh ban hành.

Trong thời gian này, nếu người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ việc được hưởng chế độ, chính sách theo quy định tại nghị định 154.

Chính sách dành cho người không chuyên trách cấp xã

Tại nghị định 154 quy định người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã chưa đến tuổi nghỉ hưu theo quy định được hưởng các chế độ sau:

- Nhóm có dưới 5 năm công tác thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với số tháng công tác.

Nhóm này còn được hưởng trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.

Được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hằng tháng hiện hưởng để tìm việc làm, và bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

- Nhóm người có từ đủ 5 năm công tác trở lên và có tuổi đời còn dưới 5 năm đến tuổi nghỉ hưu thì được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với số tháng nghỉ sớm so với tuổi nghỉ hưu.

Nhóm này tiếp tục được hưởng trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.

Được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hằng tháng hiện hưởng để tìm việc làm và cũng được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

- Nhóm người có từ đủ 5 năm công tác và có tuổi đời còn từ đủ 5 năm trở lên đến tuổi nghỉ hưu được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,8 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng nhân với 60 tháng.

Nhóm này cũng được hưởng trợ cấp bằng 1,5 lần mức phụ cấp hằng tháng hiện hưởng cho mỗi năm công tác.

Được trợ cấp 3 tháng phụ cấp hằng tháng hiện hưởng để tìm việc làm; được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.

Cũng theo nghị định, cán bộ, công chức cấp xã do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023-2025, nếu được bố trí sang làm người hoạt động không chuyên trách cấp xã được hưởng các chế độ như quy định trên.

Nhưng tiền lương tháng hiện hưởng để tính trợ cấp là tiền lương tháng liền kề của chức danh cán bộ, công chức cấp xã trước khi được bố trí làm người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.

Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định hoặc đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động được hưởng trợ cấp một lần bằng 15 tháng phụ cấp hằng tháng hiện hưởng.

Ông Phan Đình Trạc: Cán bộ phải xóa bỏ lối mòn truyền thống, tư tưởng sáng cắp ô đi, chiều cắp ô về

Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc nêu rõ lãnh đạo, cán bộ, công chức phải đổi mới mạnh mẽ, xóa bỏ các lối mòn truyền thống, tư tưởng "sáng cắp ô đi, chiều cắp ô về".