Sáng 3-6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND).

Lập tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm tài chính quốc tế

Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến nêu rõ các ý kiến liên quan đến việc thành lập tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm tài chính quốc tế là yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn và đã có chủ trương của cấp có thẩm quyền.

Tuy nhiên, do đây là vấn đề rất lớn và mới với Việt Nam nên cần tiếp tục nghiên cứu, tham khảo, học tập kinh nghiệm quốc tế.

Vì vậy TAND tối cao đã tiếp thu theo hướng quy định trong hệ thống TAND có tòa án chuyên biệt và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành lập, giải thể và quy định phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ của tòa án chuyên biệt.

Quốc hội quy định nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức bộ máy của tòa án chuyên biệt; trình tự, thủ tục tố tụng; tiếng nói, chữ viết trong tố tụng.

Việc áp dụng pháp luật tại tòa án chuyên biệt, thẩm phán xét xử và các nội dung có liên quan đến tổ chức và hoạt động của tòa án chuyên biệt.

Sau khi tổ chức nghiên cứu, tham khảo, học tập kinh nghiệm quốc tế về vấn đề này, TAND tối cao sẽ khẩn trương báo cáo đề xuất, trình Quốc hội xem xét quy định theo thẩm quyền.

Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu rõ đây là vấn đề mới, khó, chưa có tiền lệ.

Để kịp thời thể chế hóa ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, thường trực Ủy ban cơ bản thống nhất với đề xuất chỉ quy định trong Luật Tổ chức TAND một số vấn đề cơ bản có tính nguyên tắc, định hướng về tòa này, còn các nội dung cụ thể sẽ được TAND tối cao tiếp tục nghiên cứu, trình Quốc hội quy định sau.

Xử nghiêm minh nhưng phải thấu tình đạt lý

Nêu ý kiến thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho hay cần làm rõ các quy định về thẩm quyền của TAND khu vực.

Đặc biệt, quy định chuyển tiếp để đảm bảo quá trình chuyển giao nhiệm vụ, quyền hạn, hồ sơ diễn ra thông suốt, không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của các tổ chức, cá nhân.

Ông lưu ý, cần quan tâm đào tạo đội ngũ thẩm phán hiện nay tại các địa phương, cán bộ tòa án có tâm, có tầm, có tài, có đức, đáp ứng yêu cầu xử án trong tình hình hiện nay, tạo niềm tin của người dân, doanh nghiệp.

Ông nói thêm, vừa qua triển khai thực hiện nghị quyết 66 về đổi mới xây dựng, thực thi pháp luật, nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân "người ta cũng hết sức chú ý mảng tư pháp, nội chính".

"Bây giờ có tội phải xử một cách nghiêm minh nhưng phải thấu tình đạt lý để tạo thuận lợi cho việc sản xuất kinh doanh hiện nay", ông Mẫn lưu ý và cho hay đặc biệt tới đây, việc sắp xếp tổ chức, bộ máy của tòa, vấn đề sắp xếp tài sản là hết sức quan trọng.

Ông nhắc lại hôm qua Tổng Bí thư có bài viết về tiết kiệm, chống lãng phí. Báo chí đưa nhiều chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã làm giai đoạn 1, nhiều trụ sở bỏ hoang, chưa bán, chưa đưa vào vận hành sử dụng.

"Tôi hết sức lo, tới đây sắp xếp không chỉ riêng tòa án mà cả các cơ quan khác. Nếu không có kế hoạch chủ động sử dụng ngay nhiều trụ sở lãng phí, chỗ mới thiếu, mà chỗ cũ sử dụng không hết. Đây là vấn đề phải hết sức tính toán", ông Mẫn lưu ý.

Giải trình sau đó, Chánh án TAND tối cao Lê Minh Trí cho biết về thành lập tòa án chuyên biệt thuộc Trung tâm tài chính quốc tế là vấn đề mới, rất lớn, chưa có kinh nghiệm và có nhiều vấn đề, hoạt động rất đặc thù, hẹp nên không thể sửa các luật khác. Do đó ông đề nghị cần sớm xây dựng luật riêng về nội dung này.

Một nội dung khác ông Trí đề cập là việc xây dựng các tiêu chí về ngôn ngữ xét xử tại các tòa chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế; thẩm phán chúng ta bổ nhiệm hay thuê?

Ông nhấn mạnh Luật Tổ chức TAND xác định phạm vi có thêm hệ thống tổ chức tòa chuyên biệt thành lập tại các Trung tâm tài chính quốc tế, nhưng nội dung chi tiết sẽ giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định.

Trong sửa luật lần này, ông Trí nhấn mạnh phải đảm bảo các nguyên tắc đã được Bộ Chính trị thông qua, đó là tổ chức mô hình tòa án 3 cấp (Tòa án tối cao, cấp tỉnh và khu vực), bỏ cấp trung gian và tăng cường phân cấp, phân quyền cho bên dưới.

Chính vì vậy, trong đợt này, ông Trí nhấn mạnh ngành "có 2 biến động rất mạnh". Cụ thể, thứ nhất, thành lập các tòa khu vực.

Trước đây có 693 tòa huyện, giờ chỉ còn 355 tòa khu vực, tức chỉ gần 1/2 nhưng nhiệm vụ, chức năng, tính chất công việc được giao cho tòa khu vực rất lớn.

Ông nói tới đây TAND tối cao phải tăng cường nguồn lực và nhân lực đảm bảo cho tòa khu vực thực hiện chức năng nhiệm vụ mới. Vì số lượng, tính chất công việc lớn về cả án hình sự, dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại.

Thứ hai, theo ông Trí, sẽ thực hiện đồng bộ các biện pháp để đảm bảo nguồn lực, nhân lực về làm việc ở các tòa khu vực. Trong đó, tới đây thẩm phán cao cấp về làm việc ở tòa khu vực cũng là bình thường, không phải như trước chỉ có thẩm phán sơ cấp...

Sẽ trình Quốc hội chủ trương đầu tư dự án vành đai 4 TP.HCM tại đợt 2 kỳ họp thứ 9

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết dự kiến sẽ trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án đường vành đai 4 TP.HCM vào đợt 2 kỳ họp thứ 9.