20 mùa Hoa phượng đỏ đã chứng kiến bao thế hệ chiến sĩ tình nguyện hòa nhịp và trưởng thành từ một chiến dịch dành riêng cho học sinh THPT của TP.HCM.

Khởi động từ mùa hè năm 1999, chiến dịch Hoa phượng đỏ như giải cơn khát về mong mỏi hoạt động mang dấu ấn tuổi học trò trong tổng thể bức tranh tình nguyện chung của tuổi trẻ thành phố mang tên Bác.

Thuở ban đầu đầy thử thách của chiến dịch Hoa phượng đỏ

Nhớ về mùa chiến dịch đầu tiên do Sở Giáo dục và Đào tạo cùng Thành Đoàn TP.HCM thực hiện, chỉ huy trưởng Hoa phượng đỏ lần 1 Trần Thanh Hậu nói "giai đoạn đầy thử thách". Bối cảnh khi ấy đặt vấn đề làm sao để tổ chức hoạt động cho gần 500 chiến sĩ tình nguyện tại các quận mới thành lập của thành phố.

Bài toán được chọn là tìm những trường THPT có phong trào mạnh, chỉ chọn lực lượng nòng cốt tinh nhuệ và hoạt động với địa bàn nhỏ để đạt hiệu quả như mong đợi. 

Kỷ niệm khiến người chỉ huy trưởng nhắc đến tận hôm nay là lần đi thăm chiến sĩ dạy chữ cho trẻ em ở quận 9 cũ. Đường nhỏ xe không vào được, cả đoàn phải cuốc bộ khá xa, vậy mà các chiến sĩ quen với đoạn đường suốt mùa chiến dịch như thế.

Có thời điểm Hoa phượng đỏ được gộp chung với chiến dịch Mùa hè xanh, rồi sau đó 2007 lại được tách riêng. Nhưng từ một phong trào nhỏ, Hoa phượng đỏ đã như sợi dây kết nối nhiều thế hệ, trở thành hành trình đáng mong đợi mỗi mùa hè của học sinh thành phố mang tên Bác. 

"Đây là dấu mốc của tuổi học trò, nuôi dưỡng ý chí qua những trải nghiệm đầu đời giúp các bạn va chạm, cống hiến và trưởng thành, hiểu và sống có trách nhiệm hơn với cộng đồng" - anh Đào Thanh Lâm, một trong các chỉ huy chiến dịch cấp thành phố chia sẻ.

Từng làm chỉ huy trưởng chiến dịch Hoa phượng đỏ nhiều năm liên tiếp, chị Phan Thị Thanh Phương cho biết nhận thấy nhiều học sinh còn thiếu kỹ năng nên đã cùng ban chỉ huy xây dựng hoạt động "một ngày trải nghiệm đặc biệt". Ở đó, chiến sĩ vào vai giáo viên, bác sĩ, lính cứu hỏa... để học qua chính từng tình huống thực tế.

Chiến dịch ghi một cột mốc mới khi năm 2014 đã có sự góp mặt của các thầy cô giáo trẻ. Đó cũng là bước mở rộng và lan tỏa tinh thần tình nguyện trong môi trường học đường của TP.HCM, gắn kết với sinh hoạt hè tại các địa phương.

Khát vọng cho tương lai

Bạn Mai Ngọc Bích Trâm, chỉ huy trưởng Hoa phượng đỏ Trường phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM), cho biết năm nay các bạn đảm nhận truyền thông cho Bảo tàng Tôn Đức Thắng. Đội hình đã tự thiết kế các ấn phẩm truyền thông về cuộc đời bác Tôn và trực tiếp hướng dẫn du khách tham quan.

Các bạn còn làm Ngày hội "Kết nối khoa học - chạm tới tương lai" với nhiều hoạt động sáng tạo, ứng dụng kính thực tế ảo cho thiếu nhi. Cả cuộc thi về ứng dụng công nghệ blockchain, kỹ năng sử dụng mạng an toàn, các sân chơi khoa học công nghệ cùng hai lớp phổ cập kỹ năng số.

Ở góc độ người thiết kế chương trình, trợ lý thanh niên Trường trung học Thực hành sư phạm (Trường ĐH Sư phạm TP.HCM) Nguyễn Nhật Duy đặc biệt quan tâm việc chọn nhân sự ban chỉ huy và đội trưởng các đội hình. 

Anh Duy ví von việc tổ chức chiến dịch như điều hành một doanh nghiệp thu nhỏ nên cần trao niềm tin, xây dựng quy trình và để các bạn học sinh tự vận hành, tự trưởng thành trong trải nghiệm.

"Có những bạn chưa từng biết viết một kịch bản sự kiện, nhưng sau hè tình nguyện đã có thể tự lên kế hoạch và tổ chức chương trình chỉn chu. Tôi nghĩ đó thực sự là sự trưởng thành mà chiến dịch mang lại cho học sinh", anh Duy nói.

Chủ tịch Hội sinh viên Việt Nam Trường ĐH Mở TP.HCM Lê Thanh Long vốn từng là một chiến sĩ Hoa phượng đỏ thời học sinh kể chính sự tin tưởng của các thầy cô khi giao nhiệm vụ đã giúp anh tự tin, nhận ra nhiều bài học quý dù đôi khi làm còn mắc lỗi nhiều. Kinh nghiệm ấy được Long vận dụng vào Mùa hè xanh. Đó là lần anh làm đội trưởng Mùa hè xanh của trường tại mặt trận Kon Tum năm 2023.

Lần ấy nhìn những em bé đồng bào không có áo ấm trong cái lạnh đầu mùa đã gợi Long nhớ lại thời gian mình từng tham gia Hoa phượng đỏ và nảy ra ý tưởng dự án "Áo ấm cho em". Vậy là ba năm qua, hơn 10.000 áo ấm cùng 5.000 đôi vớ từ dự án ấy đã đến với trẻ vùng cao.

20 mùa trải nghiệm cùng Hoa phượng đỏ

Hè tình nguyện 2025 đánh dấu 20 mùa chiến dịch tình nguyện Hoa phượng đỏ TP.HCM ra đời và phát triển. Nơi ấy biết bao thế hệ học sinh THPT của TP mang tên Bác cùng rèn luyện và trưởng thành.