
Ông Cao Dáng kể về lịch sử của làng Bác Hồ - Ảnh: TRẦN HOÀI
Những ngày tháng 5-2025, hướng đến kỷ niệm 135 năm Ngày sinh của Bác Hồ (19-5-1890 - 19-5-2025), người dân ở ngôi làng nhỏ giữa miền sơn cước lại nhớ về Bác, nhớ về những năm tháng anh hùng, kiên cường đánh giặc.
Thời chiến cả làng theo cách mạng, bắn rơi 7 máy bay địch
Thôn A Xây nằm dưới chân núi Hòn Dù, cách Nha Trang khoảng 40km về phía tây. Chúng tôi đi cùng cán bộ xã đến thăm làng. Ông Cao Dáng (71 tuổi) - nguyên bí thư Đảng ủy xã Khánh Nam, một trong những người cao tuổi trong làng Bác Hồ này, từng trải qua những năm tháng chống Mỹ cứu nước hào hùng của dân tộc.
Ông Dáng kể năm 1971 nhân dân và cán bộ xã Khánh Nam đã được Hội đồng cố vấn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng Huân chương Giải phóng hạng ba, A Xây được Huyện ủy Khánh Vĩnh phong tặng danh hiệu "làng Bác Hồ".
Để có được danh hiệu trên, theo các bậc cao niên trong làng, vào năm 1970, lúc cao điểm càn quét của quân Mỹ, dưới sự chỉ huy của xã đội trưởng là ông Ma Xanh, đội du kích xã lúc bấy giờ đã bắn rơi 7 máy bay địch.
Để ghi nhớ những chiến công oanh liệt ấy, sau giải phóng, chính quyền huyện Khánh Vĩnh và bà con cùng lập khu đài tưởng niệm tại thôn A Xây.

Làng Bác Hồ ngày ấy nay đã khang trang, phát triển hơn - Ảnh: TRẦN HOÀI
Cũng trong những năm tháng kháng chiến, người dân làng Bác Hồ đã tham gia làm đường mòn Hồ Chí Minh đến Cà Thiêu, góp công vào cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Ông Cao Dáng kể lại thời đó, Mỹ thực hiện chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh". Núi Hòn Dù ngay phía sau thôn A Xây là một trong những căn cứ địa cách mạng quan trọng của ta tại Khánh Hòa.
Do đó có những đợt quân địch càn quét căn cứ cách mạng tại A Xây bằng lượng lớn máy bay và binh lính đổ bộ xuống khu vực này.
"Chúng tôi vốn là người sinh ra và lớn lên tại đây nên thông thuộc địa hình, đã có những lần len lỏi qua những cánh rừng, khe suối, tập kích bất ngờ khiến quân địch tổn thất nặng nề" - ông Dáng nhớ lại.
Thời bình tích cực lao động sản xuất

Bưởi da xanh hiện là trái cây chủ lực giúp đời sống người dân làng Bác Hồ phát triển - Ảnh: TRẦN HOÀI
Hòa bình lập lại, người dân ở làng Bác Hồ hăng say lao động sản xuất, góp phần phát triển kinh tế của địa phương.
Ông Mạnh Văn Hùng - trưởng thôn A Xây - cho biết hiện người dân trong thôn có hơn 80% là người đồng bào Raglai, cả thôn có 176 hộ dân với khoảng hơn 600 nhân khẩu.
"Bà con trong làng trước đây quen trồng cây mía, cây mì, hiệu quả thấp, thu nhập không cao, sau đó các tổ chức đoàn thể, già làng đã vận động người dân chuyển đổi sang các cây trồng có hiệu quả kinh tế bằng các giống cây như bưởi da xanh, keo lá tràm để nâng cao đời sống của bà con" - ông Hùng kể.
Ông Hoàng Văn Thành, một trong những chủ vườn bưởi da xanh ở thôn, cho biết kể từ khi người dân ở thôn chuyển sang trồng các loài cây có năng suất cao, kinh tế đã phát triển hơn trước rất nhiều.
Ông Thành hiện có hơn 1ha bưởi da xanh, chỉ cần trồng qua 2 năm, chăm sóc tốt là trái có thể ra được quanh năm, trừ chi phí thì có thể lời đến hàng trăm triệu đồng.
Ông Đặng Thành Nhân - chủ tịch UBND xã Khánh Nam - cho biết nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đời sống người dân ở A Xây đã được cải thiện, dù ở khu vực miền núi khó khăn nhưng thôn đã được đầu tư cơ sở vật chất từ điện, đường, trường học, hỗ trợ bà con tăng gia sản xuất, cải thiện đời sống ấm no, hạnh phúc.
"Với truyền thống cách mạng vun đắp qua nhiều thế hệ, người dân A Xây một lòng tin yêu Đảng, Bác Hồ sẽ là nền tảng vững chắc cho công cuộc phát triển kinh tế, xã hội, xứng đáng với danh hiệu làng Bác Hồ" - ông Nhân chia sẻ.
BÌNH LUẬN HAY