Đến một dãy phố mở cửa mua bán nhưng riêng có một căn nhà cũ kỹ cửa sắt lại khép, để he hé, ông đứng lại nhìn giây lát rồi nói ngày xưa đây là tiệm cầm đồ. “Làm sao chú biết? bộ chú từng đi ngang qua đây?”. Tôi ngạc nhiên khi ông trả lời là mới lần đầu.
 Phóng to |
Như muốn dạy cho anh bạn trẻ viết văn biết quan sát, Sơn Nam kêu tôi nhìn cho kỹ rồi thong thả kết luận: Trước hết, trong nhà treo 3 cái đồng hồ quả lắc, 2 bộ bàn ghế xưa bằng gỗ quý, nhưng bàn đi theo bàn, ghế đi theo ghế, không trùng bộ.
Trên vách còn treo mấy tấm liễn cẩn ốc xà cừ, chứng tỏ nhà này có thể là tay sưu tầm đồ cổ, nhưng vì thấy trong tủ có ít chén kiểu và cây cân tiểu li, chứng tỏ ngày xưa đây là tiệm cầm đồ đủ các món, cầm cả vàng. Những gì nhìn thấy trong nhà là các món người ta không chuộc, nên còn đó. Tôi chưa vội tin, tình cờ một người từ trong nhà đi ra. Hỏi thăm, quả nhiên đúng vậy: Thời Mỹ Tho còn xe lửa chạy lên Sài Gòn, đây là tiệm cầm đồ của ông nội chủ nhà, sau bị ăn cướp đánh rồi nghỉ luôn đến nay.
Qua con đường khác, đến một căn nhà cũng xưa, trước cửa có cây trứng cá xòe tán mát rượi, bên dưới có bày 2 cái bàn bán bánh tằm. Người đàn bà đứng tuổi nhưng da mặt trắng mịn, quần áo tươm tất sạch sẽ, bàn ghế chén đũa cũng sạch, có khăn trắng đậy lên thau bánh. ban đầu, tôi chỉ nhận xét sơ qua như vậy, nhưng với Sơn Nam thì ông không qua loa như thế. Ông kêu tôi đi qua rồi đứng lại, dường như mọi thứ không qua được đôi mắt nhận xét tinh tường của ông.
Chị nầy điềm đạm ung dung, chắc chắn không phải dân mua bán. Lớn tuổi, con cái đi vắng không chuyện gì làm, bày ra mua bán cho vui. “Sao chú biết?” - tôi hỏi vặn. “Chú mày có nhìn thấy cái vòng cẩm thạch đeo trên tay không, đồ xưa đó; nếu nhà nghèo, người ta bán để làm vốn, chớ không ai đeo. Chị nầy chỉ mua bán cho vui nên bánh tằm này chắc phải đặc biệt ngon”. Ông kết luận chắc nịch rồi kéo tay tôi trở lại.
“Nước cốt dừa bồng con như vầy lâu quá mới gặp đó chú mầy. Thường thường dừa mắc, người ta pha thêm bột báng mới có lời” - ông nói khi nhìn thấy keo nước cốt dừa. Quả nhiên bánh tằm xe bột rất mềm, xíu mại, bì trộn thịt nhiều, nước cốt dừa bồng con rất ngon, giá lại rẻ.
“Cô bán như vậy sao có lời?”- Ông Sơn Nam khơi chuyện. Người đàn bà cũng vui vẻ cho biết mình ở không chẳng biết làm gì nên bày ra mua bán cho vui, chớ lời lớm gì. Rồi không ai đánh, chị tự khai: Chồng chị là thầu khoán chết đã lâu, con cái làm việc trên Sài Gòn. Nhà có miếng vườn ở quê, dừa khô ăn không hết nên bày ra bán bánh tằm, bánh ích trần, bánh chuối... cho vui.
Xin được kể thêm: Nhà văn Sơn Nam và thiếu phụ bán bánh tằm xe bỗng dưng như hai người bạn thân lâu ngày gặp lại nhau. Tôi ngồi ở giữa thích thú nghe hai người trao đổi đủ thứ chuyện rất là tâm đầu ý hiệp. từ chuyện các món bánh trái cổ truyền như bánh thuẫn, bánh bò bà lai đã biến mất, đến chuyện ăn mặc hát hò của đất Mỹ Tho xưa kia.
Bỗng dưng tôi nảy ra ý cho một cái truyện ngắn nhan đề: “Duyện nợ bánh tằm xe” hoặc “Nhà văn và cô gái bán bánh”. Viết xong, đọc đi đọc lại thấy truyện thiếu muối không được hồn nhiên, lạc quan nồng nàn yêu đời, sâu sắc nhạy bén như tính cách của nhà văn Sơn Nam, nên đành xếp để đó. Trong khi chờ thấm vốn liếng việc đời để trau chuốt hoàn chỉnh cái truyện ngắn, xin tạm trích kể ra chi tiết này trước nghe chơi.
NGÔ KHẮC TÀI
Tuổi Trẻ CườiXuân Qúy Tỵ 2013 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này. Chúc bạn đọc có thật nhiều thời gian thư giãn thoải mái! |
BÌNH LUẬN HAY