
Viện kiểm sát luận tội các bị cáo - Ảnh: GIANG LONG
Nhận định trên được đại diện VKS công bố trong phần luận tội ngày 27-6 sau ba ngày tòa thẩm vấn 41 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn. VKS đề nghị mức án ông Nguyễn Văn Hậu cao nhất, tổng hợp hình phạt 30 năm tù cho ba tội danh.
Cựu bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan bị cáo buộc chỉ đạo cán bộ dưới quyền thực hiện các thủ tục giúp Phúc Sơn trúng thầu các dự án, nhận hối lộ 25 tỉ đồng và 1 triệu USD, bị đề nghị mức án cao thứ hai từ 14 - 15 năm tù.
"Nhóm lợi ích và lợi ích nhóm"
Xét nguyên nhân, điều kiện phạm tội của các bị cáo, đại diện VKS chỉ ra còn có sơ hở, thiếu sót trong một số văn bản quy phạm pháp luật, trong công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực xây dựng, đấu thầu, thuế, định giá tài sản.
Các cơ quan quản lý nhà nước, thanh tra, kiểm tra đã phát hiện được những sai phạm của Tập đoàn Phúc Sơn, đơn vị liên quan để phát hiện, xử lý sai phạm, ngăn chặn hậu quả kịp thời.
"Bên cạnh đó cán bộ, đảng viên trong các cơ quan đảng, nhà nước ở các địa phương này đã suy thoái về phẩm chất, đạo đức, vì động cơ vụ lợi, các bị cáo đã câu kết với doanh nghiệp tạo nên "nhóm lợi ích và lợi ích nhóm", bị doanh nghiệp thao túng", kiểm sát viên nhấn mạnh khi công bố bản luận tội.
VKS cho rằng cần xem xét chính sách phân hóa theo nguyên tắc "nghiêm trị đối với các bị cáo có vai trò chủ mưu, thao túng cùng các bị cáo có chức vụ, quyền hạn, nhận hối lộ, chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi trái pháp luật, hưởng lợi ích cho Hậu, bởi những chỉ đạo của cán bộ này có tính chất quyết định, là nguyên nhân quan trọng gây ra hậu quả thiệt hại của vụ án".
Ngoài ra VKS đề nghị tòa khoan hồng, giảm nhẹ mức hình phạt đối với các bị cáo có vai trò không đáng kể, thực hiện hành vi theo sự chỉ đạo của cấp trên, có nhiều tình tiết giảm nhẹ "đặc biệt là đối với các bị cáo đã nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi hoặc có ý thức khắc phục hậu quả".
Móc nối, câu kết với các quan chức
Trong phần luận tội, VKS nhận định ông Hậu trong quá trình thực hiện 14 dự án, gói thầu tại Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi, Phú Thọ đã trực tiếp thực hiện, chỉ đạo nhân viên cấp dưới hoặc câu kết với các đơn vị khác thực hiện các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về đấu thầu, kế toán.
"Hành vi sai phạm của Hậu và các đồng phạm gây hậu quả thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho Nhà nước, với tổng số tiền hơn 1.160 tỉ đồng", bản luận tội nêu.
Trong đó, VKS cáo buộc hành vi vi phạm quy định về kế toán của ông Hậu gây hậu quả thiệt hại từ hành vi là 504,5 tỉ đồng và từ vi phạm quy định về đấu thầu là 459 tỉ đồng. Sai phạm của ông Hậu còn dẫn đến hàng loạt cán bộ địa phương bị xử lý hình sự, kỷ luật.
VKS nhận định ông Hậu còn lợi dụng mối quan hệ, dùng tiền, lợi ích vật chất để móc nối, câu kết với các cá nhân có chức vụ, quyền hạn trong các cơ quan quản lý nhà nước tại các địa phương, hoặc thuộc các đơn vị tư vấn, để những cá nhân này thực hiện hành vi trái pháp luật tạo điều kiện cho các công ty thuộc hệ sinh thái Phúc Sơn trúng thầu, hưởng lợi trái pháp luật, gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản nhà nước.
Cơ quan công tố cáo buộc ông Hậu đã đưa tiền cho các lãnh đạo tỉnh ủy, UBND, các sở ngành tỉnh Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi với tổng số tiền là 132 tỉ đồng để những người này lợi dụng chức vụ, quyền hạn thực hiện công việc theo đề nghị của ông Hậu, giúp ông ta cùng Tập đoàn Phúc Sơn trúng thầu.
Tịch thu sung công quỹ nhà nước toàn bộ tiền nhận hối lộ
Đối với bà Hoàng Thị Thúy Lan, VKS nhận định bà Lan trong quá trình điều tra cũng như tại phiên tòa đã thừa nhận hành vi phạm tội phù hợp với lời khai các bị cáo và người có liên quan cùng các tài liệu, chứng cứ đã thu thập có trong hồ sơ vụ án.
"Đủ căn cứ xác định bà Lan với vai trò người đứng đầu tỉnh ủy nhưng đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhận ba lần tiền với tổng số 25 tỉ đồng và 1 triệu USD để chỉ đạo cán bộ dưới quyền thực hiện các thủ tục giúp Tập đoàn Phúc Sơn trúng thầu các dự án, gói thầu tại tỉnh Vĩnh Phúc", bản luận tội nêu đồng thời cáo buộc sai phạm của bị cáo liên quan thẩm định, xác định giá đất dự án Chợ đầu mối gây thiệt hại cho tài sản nhà nước số tiền 200 tỉ đồng.
Hai cấp dưới của bà Lan là cựu chủ tịch tỉnh Lê Duy Thành và cựu phó bí thư Phạm Hoàng Anh cũng bị cáo buộc đồng phạm gây thiệt hại 200 tỉ đồng. Trong đó ông Thành bị xác định do quen biết, được ông Hậu gặp gỡ đặt vấn đề đã nhận bốn lần tổng số tiền 20 tỉ đồng và 1,3 triệu USD.
Ông Anh thực hiện chỉ đạo của bí thư Lan và được ông Hậu gặp gỡ, đặt vấn đề, sau đó năm lần nhận tổng số tiền 400 triệu đồng và 20.000 USD.
Riêng ông Đặng Trung Hoành (cựu chánh văn phòng Huyện ủy Măng Thít, tỉnh Vĩnh Long) bị cáo buộc "lợi dụng mối quan hệ thân thiết với lãnh đạo cấp trên", thông qua hoạt động tiếp nhận, quản lý tiền ông Hậu đóng góp cho địa phương thực hiện công tác an sinh xã hội, đã gợi ý và được chi 700 triệu đồng. Từ đó ông Hoành giúp ông Hậu "báo cáo lãnh đạo cấp cao", qua đó tác động đến lãnh đạo ủng hộ, tạo điều kiện trong công việc kinh doanh của Phúc Sơn.
Về dân sự, VKS đề nghị buộc ông Hậu nộp 1.164 tỉ đồng hưởng lợi vào ngân sách nhà nước. Trong đó ghi nhận đã tự bồi thường 84,1 tỉ đồng và việc ông Hậu cùng Tập đoàn Phúc Sơn xin tự nguyện khắc phục toàn bộ thiệt hại trong vụ án. Đề nghị tịch thu sung công quỹ nhà nước toàn bộ tiền nhận hối lộ trong vụ án cùng tiền do hưởng lợi mà có và tiền của những người liên quan nộp lại.
Họ đã nộp lại bao nhiêu tiền?
VKS ghi nhận ông Hậu đã nộp tiền mặt 84 tỉ đồng, bị thu giữ 28 tỉ đồng, 247 tỉ đồng trong tài khoản ngân hàng bị phong tỏa, hơn 316.000 USD tiền mặt, 501 lượng vàng, hơn 1.400 thửa đất bị kê biên và 884 thửa đất bị ngăn chặn giao dịch...
Ông Hậu xin tự nguyện sử dụng toàn bộ tài sản trên để khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án, đồng thời xin gỡ bỏ ngăn chặn giao dịch đối với 196/884 lô đất hiện đang thất lạc sổ đỏ, không bị kê biên nhưng đang bị ngăn chặn giao dịch để khắc phục toàn bộ hậu quả vụ án.
Các cựu quan chức đã nộp đủ và thừa tiền hưởng lợi gồm: cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan nhận 49,7 tỉ đồng đã nộp đủ; cựu chủ tịch Lê Duy Thành đã nộp 31 tỉ đồng và 830.000 USD để nộp số tiền nhận hối lộ và khắc phục hậu quả chung của vụ án; ông Phạm Hoàng Anh nộp khắc phục 18 tỉ đồng; cựu bí thư và hai cựu chủ tịch Quảng Ngãi nộp hơn 24 tỉ đồng...
Mức án đề nghị

Bà Hoàng Thị Thúy Lan tại phiên tòa - Ảnh: GIANG LONG
Sau khi luận tội, VKS đã đề nghị mức án với 41 bị cáo trong vụ án.
Tội đưa hối lộ, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng:
- Nguyễn Văn Hậu, chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn, chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư thương mại và bất động sản Thăng Long: 17 - 18 năm tù tội đưa hối lộ; 11 - 12 năm tù tội vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; 15 - 16 năm tù tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hợp hình phạt ông Hậu bị đề nghị 30 năm tù.
Tội nhận hối lộ:
- Bà Hoàng Thị Thúy Lan, cựu bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc: 14 - 15 năm tù.
- Ông Lê Duy Thành, cựu chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc: 9 - 10 năm tù.
- Ông Phạm Hoàng Anh, cựu phó bí thư thường trực Tỉnh ủy Vĩnh Phúc: 7 - 8 năm tù.
- Ông Nguyễn Văn Khước, cựu phó chủ tịch UBND, chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh Vĩnh Phúc: 7 - 8 năm tù.
- Ông Cao Khoa, cựu chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi: 7 - 8 năm tù.
- Ông Lê Viết Chữ, cựu phó chủ tịch UBND tỉnh, cựu bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi: 7 - 8 năm tù.
- Ông Đặng Văn Minh, cựu giám đốc Sở Giao thông vận tải, cựu chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi: 7 - 8 năm tù.
Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ:
- Ông Phạm Văn Vọng, cựu bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc: 4 năm đến 4 năm 6 tháng tù.
- Ông Phùng Quang Hùng, cựu chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc: 4 năm đến 4 năm 6 tháng tù.
- Ông Hà Hòa Bình, cựu phó chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc: 4 năm đến 4 năm 6 tháng tù.
- Ông Ngô Đức Vượng, cựu bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ: 24 - 30 tháng tù treo.
- Ông Nguyễn Doãn Khánh, cựu chủ tịch UBND tỉnh, cựu bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ: 24 - 30 tháng tù treo.
Tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi:
- Ông Đặng Trung Hoành, cựu chánh văn phòng Huyện ủy Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long: 24 - 30 tháng tù...
22 bị cáo còn lại bị đề nghị mức án từ 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo đến 6 năm tù.
BÌNH LUẬN HAY