Như Tuổi Trẻ Online thông tin, phát biểu tại phiên thảo luận ngày 24-6 của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nói về một nghịch lý trong hệ thống giáo dục Việt Nam, rằng "thi vào cấp 1, cấp 2 thì rất khó, còn thi thạc sĩ, tiến sĩ thì không khó lắm, thậm chí rất dễ".

Ý kiến này thu hút nhiều phản hồi của bạn đọc. Nhiều người đồng tình rằng thực trạng này phản ánh đúng một phần thực tế trong xã hội hiện nay, nơi bằng cấp cao không còn đồng nghĩa với chất lượng đào tạo tương xứng.

Học thạc sĩ, tiến sĩ "để thăng chức" 

Bạn đọc Hải Anh đồng tình với nhận định của đại biểu Nguyễn Anh Trí. "Đại biểu nói rất đúng. Có học hàm học vị để thăng chức, nhưng thực tế thì kiến thức chẳng tới đâu. Buồn", bạn đọc này chia sẻ và nhận được nhiều lượt ủng hộ.

Bạn đọc có email dmxg****@gmail.com nhìn nhận: "Thi lên lớp 10 còn khó hơn thi vào đại học và thạc sĩ, tiến sĩ".

"Đại biểu nói rất đúng. Thời nay học phổ thông cấp 1, 2, 3 còn khó hơn học thạc sĩ, tiến sĩ gấp nhiều lần", bạn đọc Văn Cam viết.

Trong khi đó, bạn đọc Nguyễn Nhật Đãng kể lại câu chuyện từ trường cũ: "Ngày trước các thầy của trường mình rất giỏi chuyên môn, nhưng đa phần thi nghiên cứu sinh không đỗ, trượt ở môn toán".

Tài khoản SG cho rằng cần phân biệt giữa các nhóm ngành đào tạo khi nói về độ khó của việc thi tiến sĩ: "Tiến sĩ nào chứ tiến sĩ mấy ngành khoa học kỹ thuật như toán hoặc công nghệ thông tin có ai dám nói dễ không?".

Bạn đọc có địa chỉ mail 2315****@gmail.com phân tích: "Thi cấp 2, cấp 3 là kỳ thi bắt buộc phải tham gia, do đó học sinh năng lực thấp cũng phải thi. Số người thấy bài dễ không nhiều, dẫn đến tình hình chung là khó.

Lên đại học, chỉ những ai có điều kiện và có năng lực mới có thể học tiếp. Đồng nghĩa với việc họ đã tự lượng sức mình và có quyền từ bỏ, dẫn đến mặt bằng chung không còn khó như cấp dưới.

Về quy chế thi, học sinh cấp 2, cấp 3 phải thi ở cả nhiều khối bất kể chuyên môn ở đâu, trong khi ở bậc sau đại học chỉ cần đúng chuyên ngành của mình. Lượng kiến thức tập trung cũng làm dễ dàng hơn phần nào".

Theo một bạn đọc, học thạc sĩ giờ tràn lan nhưng cũng tùy ngành và tùy trường. Có những ngành và có những trường vào dễ, ra còn dễ hơn, nhưng cũng có những ngành vào không dễ, ra rất khó. Không thể đánh đồng với nhau được.

"Quan trọng là chuẩn hóa chương trình đào tạo, tránh gian lận trong đào tạo, để đào tạo ra được thạc sĩ thực chất, tránh việc mua bán bằng cấp một cách hợp pháp, tránh việc không cần học cũng có bằng", bạn đọc này viết.

Ai tốt nghiệp THCS đều được vào THPT, không còn tranh suất thì kỳ thi sẽ nhẹ nhàng hơn?

Tuy nhiên một số bạn đọc nhìn nhận từ chiều ngược lại: thay vì chỉ nói về sự dễ dãi của thi cử ở bậc cao, cần nhìn lại sự khốc liệt bất hợp lý ở các kỳ thi đầu cấp.

Bạn đọc Hung kể "ở quê mình có em học sinh trầm cảm vì trượt cấp 3. Học tài thi phận mà. Các em trượt không muốn học trung tâm giáo dục thường xuyên vì nơi này đào tạo quá kém".

Từ đó bạn đọc đề nghị cho các em vào hết cấp 3 công lập, không đủ trường lớp thì học buổi chiều.

Tài khoản Người đọc đề xuất rằng Nhà nước xây dựng thêm trường THPT đủ cho tất cả học sinh đã tốt nghiệp THCS đều được học THPT, đảm bảo chất lượng và môi trường học tập ở các trường đều đạt chuẩn chung thì tự nhiên kỳ thi vào THPT sẽ nhẹ nhàng hơn, không cần tranh suất nữa.

Nhiều ý kiến đặt vấn đề về quy hoạch và phân bổ nguồn lực giáo dục, trong bối cảnh hiện nay việc vào được trường công lập chất lượng ở bậc THCS, THPT đang trở thành áp lực lớn với nhiều học sinh và phụ huynh.

Tương tự, theo bạn đọc có email nant****@gmail.com: "Nên bỏ thi chuyển cấp và thi tốt nghiệp như nhiều nước trên thế giới đã làm. Như vậy vừa tiết kiệm tiền, vừa tránh tiêu cực, lại có tác dụng giữ con em ngồi lại với ghế nhà trường lâu hơn thay vì thi rớt bỏ học... 

Nhất là bỏ các trường điểm, học sinh địa phương nào học trường gần địa phương đó, tránh tình trạng đưa rước gây kẹt xe".

Bạn đọc Hoàng Vũ cho rằng chương trình giáo dục cải cách đã có nhiều ưu điểm nhưng vẫn cần tiếp tục bổ sung, cập nhật. Điều quan trọng là tổ chức dạy và học phải nghiêm túc, trách nhiệm, đảm bảo chất lượng theo đúng yêu cầu.

Ở từng lớp học phổ thông, ai chưa đáp ứng yêu cầu phải lưu ban, học lại ngay và ai đã đạt thì được lên lớp. Khắc phục bệnh thành tích đẩy các em chưa nắm được kiến thức vẫn lên lớp, dẫn đến tình trạng kiến thức đã hổng lại càng hổng. 

Xóa bỏ việc thi chuyển cấp, chỉ tập trung vào kỳ thi đại học để lựa chọn đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao cho đất nước.

Nhà nước đầu tư xây dựng các trường THPT đủ đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của người học, vừa đảm bảo công bằng xã hội vừa đáp ứng trình độ phổ thông cho người lao động.

Theo bạn đọc Duc Nguyen: "Giáo dục là làm giàu kiến thức cho người học, dễ hay khó là ở mỗi người, tùy khả năng mà học. Học chậm thì ra trường chậm, học nhanh thì ra trường nhanh. Nhu cầu học tập là mãi mãi. 

Vì vậy cần cung cấp môi trường học tập cấp 1, 2, 3 lẫn thạc sĩ, tiến sĩ sao cho dễ dàng, tùy khả năng mỗi người và đều hoàn thành chương trình".

‘Thi vào cấp 1, cấp 2 rất khó còn thi thạc sĩ, tiến sĩ không khó lắm, thậm chí rất dễ’

Đại biểu Nguyễn Anh Trí đã nêu ra nghịch lý khi thi vào cấp 1, cấp 2 rất khó, còn thi thạc sĩ, thi vào tiến sĩ, làm nghiên cứu sinh lại không khó lắm, thậm chí rất dễ.