Từ 12-6, bản đồ hành chính Việt Nam chính thức thay đổi
Một quyết định lịch sử, sẽ được ghi nhớ như dấu mốc quan trọng trong hành trình kiến tạo một nhà nước hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của thời đại mới.
Đây không đơn thuần là chuyện gộp địa giới hay đổi tên tỉnh. Đây là hành động dũng cảm để tái cấu trúc lại không gian phát triển quốc gia; là bước khởi đầu cho một mô hình quản trị tinh gọn, hiện đại và bền vững hơn.
Và quan trọng hơn, đây là biểu hiện của khát vọng vươn lên - để đất nước đủ lớn, đủ mạnh, đủ tầm kết nối và hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.
Khi quy mô các tỉnh tăng lên, chính quyền địa phương sẽ có thêm dư địa để hoạch định chiến lược, phát triển hạ tầng, thu hút đầu tư và tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị.
Khi bộ máy hành chính được tinh giản, nguồn lực sẽ không còn bị dàn trải, chồng chéo hay phân tán. Khi quyền lực được chuyển giao nhiều hơn cho cấp cơ sở - cũng là cấp gần dân nhất - năng lực thực thi chính sách sẽ được cải thiện.
Về sau, nếu được tổ chức bài bản, đây sẽ là cú hích cho cải cách hành chính, chuyển đổi số và nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Với bản đồ mới này, chúng ta thấy có đến 21 tỉnh thành giáp biển - chiếm gần 62% so với tỉ lệ 44% hiện nay. Đây là hướng phát triển mới đã được chứng minh qua nhiều mô hình phát triển hướng biển thành công trên thế giới.
Và với nhiều tỉnh thành được sáp nhập quy mô lớn, cơ hội phát triển sẽ lớn hơn, liên kết tốt hơn thay vì trước đây còn manh mún địa phương.
Tuy nhiên cùng với kỳ vọng cũng xuất hiện những trăn trở không thể bỏ qua. Với nhiều người dân, sự thay đổi đơn vị hành chính mang đến cảm giác lạ lẫm: tên gọi quê hương gắn bó suốt bao đời - với biết bao ký ức, bản sắc và niềm tự hào - nay có thể không còn hiện diện độc lập trên bản đồ.
Một số trung tâm hành chính trước đây sẽ chuyển đổi vai trò trong thiết kế mới của quốc gia. Dù đây chỉ là điều chỉnh về tổ chức nhưng những rung động trong tâm thức cộng đồng là điều rất dễ hiểu.
Đó là lý do vì sao quá trình sáp nhập cần đi kèm với truyền thông giải thích thấu đáo và các chính sách nhân văn nhằm củng cố sự đồng thuận, nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết và gìn giữ bản sắc từng vùng miền trong tổng thể phát triển chung của đất nước.
Không ít cán bộ, công chức sẽ phải rời vị trí hoặc chuyển công tác. Cơ sở vật chất phải tổ chức lại. Các đầu mối quản lý phải sáp nhập, hệ thống hồ sơ, ngân sách, tài sản công phải rà soát và hợp nhất.
Tất cả đều đòi hỏi một quá trình chuyển tiếp vừa nhanh nhạy vừa cẩn trọng - để không tạo ra khoảng trống quyền lực hay lãng phí nguồn lực công.
Quan trọng hơn, việc giao quyền nhiều hơn cho các tỉnh mới sẽ chỉ phát huy hiệu quả nếu đi kèm là chuyển giao năng lực thực chất.
Tỉnh lớn hơn chưa chắc đã mạnh hơn nếu bộ máy vẫn vận hành theo lối mòn, nếu cán bộ chưa được bồi dưỡng đủ về năng lực tư duy và năng lực tổ chức thực thi.
Đây là lúc cần đến một chương trình hành động tổng thể, có kế hoạch cụ thể và tinh thần quyết liệt của cả hệ thống chính trị.
Chúng ta đang chứng kiến một thời khắc trọng đại - như khi cả nước bước vào công cuộc Đổi mới năm 1986.
Mọi cải cách thể chế đều đòi hỏi sự hy sinh, điều chỉnh và thích nghi. Nhưng nếu được triển khai bài bản, minh bạch và vì lợi ích lâu dài của quốc gia - thì hành trình tái thiết này sẽ mở ra vận hội mới, không chỉ cho các tỉnh mà cho cả dân tộc.
BÌNH LUẬN HAY